To CRPS ( πολύπλοκο σύνδρομο περιοχικού πόνου ) είναι ένα ιδιαίτερα περίεργο αλλά όχι ιδιαίτερα σπάνιο, σύνδρομο πόνου που εμφανίζεται τις περισσότερες φορές μετά από τραυματισμό. ‘Εχουν χρησιμοποιηθεί κατά καιρούς οι όροι αλγοδυστροφία, σύνδρομο Sudeck, επίμονη καυσαλγία και άλλοι ανάλογοι, σε μια προσπάθεια να περιγράψουν το σύνδρομο, αλλά το μόνο σίγουρο που πέτυχαν ήταν να περιπλέξουν ακόμη περισσότερο τα πράγματα.
Παρόλο που τις περισότερες φορές συνοδεύει ένα τραυματισμό ή σακχαρώδη διαβήτη, πολλές φορές εμφανίζεται ή επανεμφανίζεται χωρίς εμφανή αιτιολογία. Η διάγνωσή του στηρίζεται στα κριτήρια της Βουδαπέστης, τα οποία είναι τόσο γενικόλογα που μετά την τελευταία ανανέωσή τους, θεωρούνται ότι καλύπτουν το θέμα.
Οι προσπάθειες που έχουν γίνει από πολλούς να ερμηνεύσουν την παθοφυσιολογία του συνδρόμου κατέληξαν σε μια πλήρη ασυμφωνία και ο καθένας από την πλευρά του πιστεύει ότι οφείλεται: α) Σε φλεγμονή, β) Σε βλάβη του συμπαθητικού συστήματος, γ) Σε βλάβη των τοπικών αγγείων, δ) Σε βλάβη των τοπικών νεύρων, ε) Σε διαταραχή του ανοσολογικού συστήματος του οργανισμού, στ) Σε διαταραχή του κεντρικού νευρικού συστήματος και σε πολλά άλλα που συμβαίνουν είτε ταυτόχρονα, είτε μεμονωμένα.
Τελευταία πιστεύεται ότι στις περιπτώσεις που εμφανίζεται μετά από τραυματισμό, η τοπική φλεγμονή που δημιουργείται προκαλεί την υπερβολική παραγωγή φλεγμονωδών κυτταροκινών και νευροπεπτιδίων από τον τραυματισμό των τοπικών νεύρων.
Οι κυτταροκίνες διεγείρουν τους οστεοκλάστες των παρακείμενων οστών οι οποίοι με τη σειρά τους αυξάνουν το ρυθμό οστικής αναδόμησης (bone turnover) και προκαλούν την τοπική οστεοπόρωση που συνοδεύει το σύνδρομο. Ο πόνος πιστεύεται ότι οφείλεται στη διέγερση των αλγοϋποδοχέων από την οξύτητα που προκαλούν οι οστεοκλάστες για να διαλύσουν τον οστίτη ιστό.
Η θεραπεία του είναι ακόμη πιο περίπλοκη. Κατά καιρούς έχουν χορηγηθεί για την αντιμετώπισή του: α) Aντιφλεγμονώδη μη στεροειδή φάρμακα, β) Kορτιζόνη, γ) Ανταγωνιστές ασβεστίου, δ) Καλσιτονίνη, ε) Διφωσφονικά, στ) Οπιοειδή, ζ) Αντιεπιληπτικά, η) Ψυχοαναληπτικά και πολλά άλλα, είτε ταυτόχρονα, είτε εν σειρά.
To πιο όμως περίεργο είναι ότι μπορεί να περάσει και μόνο του χωρίς ιατρική παρέμβαση μετά από κάποιο χρονικό διάστημα.
Για τα χρόνια ανθεκτικά περιστατικά η συνεχής φυσιοθεραπεία, η παρουσία ψυχολόγου ή ψυχιάτρου θεωρείται επιβεβλημένη. Τελικά φαίνεται ότι μόνο η συνεργασία πολλών ειδικοτήτων είναι δυνατόν να αντιμετωπίσει αυτό το πολύπλοκο και ιδιαίτερα επώδυνο τοπικό σύνδρομο.
